Ticari Kar Mali Kar

Ticari Kâr – Mali  Kâr

 

 

Özsermaye Karşılaştırmasıyla Kârın Saptanması.

 

Madde 38 – Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki

müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:

             1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;

             2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

_____________________

 

(1) Bu fıkrada yer alan “götürü” ibaresi 22/7/1998 tarihli ve 4369 sayılı Kanunun 81 inci maddesiyle “basit” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

 

Sayfa 16

 

3363

 

             Ticari kazancın bu suretle tesbit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve

41 inci maddeleri hükümlerine uyulur.

             (Mülga üçüncü fıkra: 4/12/1985 - 3239/138 md.)

             (Ek: 26/12/1993-3946/8 md.;Mülga dördüncü fıkra: 17/12/2003-5024/9 md.)

             (Ek: 9/4/2003-4842/5 md.;Mülga beşinci fıkra: 17/12/2003-5024/9 md.)

             İşletme hesabı esnasında ticari kazancın tesbiti:

 

 

Bilanço:

Madde 192 – Bilanço, envanterde gösterilen kıymetlerin tasnifli ve karşılıklı olarak değerleri itibariyle tertiplenmiş hulasasıdır.

             Bilanço aktif ve pasif olmak üzere iki tabloyu ihtiva eder.

             Aktif tablosunda mevcutlar ile alacaklar (ve varsa zarar), pasif tablosunda borçlar gösterilir.

             Aktif toplamı ile borçlar arasındaki fark, müteşebbisin işletmeye mevzu varlığını (Öz sermayeyi) teşkil eder.

             Öz sermaye pasif tablosuna kaydolunur ve bu suretle aktif ve pasif tablolarının toplamları denkleşir. İhtiyatlar ve kar ayrı

gösterilseler dahi öz sermayenin cüzüleri sayılırlar.

 

 

Hasılat ve Giderlerin Karşılaştırmasıyla Kârın Saptanması.

  

Madde 39 – İşletme hesabı esasına göre ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler arasındaki müspet

farktır.

             (Elde edilen hasılat, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları; giderler ise,tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade eder.)

             Emtia alım ve satımı ile uğraşanlarda ticari kazancın bulunması için hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri

hasılata, dönem başındaki emtia mevcudunun değeri ise giderlere ilave olunur.

             Ticari kazancın bu suretle tesbit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41

inci maddeleri hükümlerine uyulur.

 

             Mükerrer Madde 39 – (Ek: 4/12/1985 - 3239/47 md.; Mülga: 26/12/1993-3946/38 md.)

             İndirilecek giderler:

 

Madde 42 – (Değişik: 24/12/1980 - 2361/30 md.)

 

             Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkûr yıl beyannamesinde gösterilir.⁽²⁾

 

             Mükellefler bu madde kapsamına giren hallerde her inşaat ve onarım işinin hasılat ve giderlerini ayrı bir defterde veya

tutmakta oldukları defterlerin ayrı sayfalarında göstermeye ve düzenleyecekleri beyannamaleri işlerin ikmal edildiği takvim yılını takip eden yılın Mart ayının onbeşinci günü akşamına kadar vermeye mecburdurlar.⁽³⁾

             Müşterek genel giderler ve amortismanların dağıtılması:

Madde 43 – Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerin diğer işlerle birlikte yapılması halinde

müşterek genel giderler ve amortismanlar aşağıdaki esaslara göre dağıtılır.

             1. (Değişik: 17/12/2003-5024/7 md.) Yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde, her yıla ait

müşterek genel giderler bu işlere ait harcamaların (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde düzeltilmiş tutarlarının) enflasyon

düzeltmesine tâbi tutulmuş tutarlarının birbirine olan nispeti dahilinde;

             2. (Değişik: 17/12/2003-5024/7 md.) Yıl içinde tek veya birden fazla inşaat ve onarma işinin bu madde şümulüne girmeyen

işlerle birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler, bu işlere ait harcamalar ile diğer işlere ait satış ve hasılat

tutarlarının (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde bunların düzeltilmiş tutarlarının) birbirine olan nispeti dahilinde;

             3. Birden fazla inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerle sair işlerde müştereken kullanılan tesisat, makina ve ulaştırma

vasıtalarının amortismanları, bunların her işte kullanıldıkları gün sayısına göre.